Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Enis Yavuz Yıldırım, “Detaylı arama, makul şüphe halinde yasak malzemelerin girişini engellemek, diğer tutuklu ve hükümlülerin güvenliğini sağlamak içindir.” dedi.
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Hükümlü ve Tutuklu Haklarını İnceleme Alt Komisyonu, AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili İbrahim Yurdunuseven başkanlığında toplandı.
Yurdunuseven, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, daha önce farklı cezaevlerinde incelemelerde bulunduklarını belirtti.
İnsan Haklarını İnceleme Komisyonuna 8 bin 363 başvuru yapıldığını bildiren Yurdunuseven, bu başvurulardan 5 bin 526’sının cezaevlerinin sorunlarına ilişkin olduğunu ifade etti.
Toplantıda daha sonra Erzurum ve Erzincan ceza infaz kurumlarının raporları ele alındı.
Raporlar üzerinde söz alan milletvekilleri, “cezaevlerindeki sorunlar ve hükümlü ile tutukluların talepleri” konusunda değerlendirmelerde bulundu.
Milletvekillerinin değerlendirmeleri ve soruları üzerine Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Yıldırım, ceza infaz alanının, insan unsuru etkin bir alan olduğunu vurguladı.
Mevzuatı uygularken insan onurunu esas alan yaklaşımlar göstermek durumunda olduklarını ifade eden Yıldırım, cezaevlerindeki aramalarla ilgili bilgi verdi. Yıldırım, arama yapılırken odaların dağıtılmamasıyla ilgili uyarıları tekrarladıklarını, bu konunun eğitimlerde de dile getirildiğini bildirdi.
Detaylı aramanın tartışıldığını aktaran Yıldırım, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Detaylı arama, Yönetmeliğin 34. maddesinde, hangi şartlarda ve nasıl arama yapılacağı tarif edilerek düzenlendi. Burada gerektiren hallerin takdiri, oradaki görevliye ve kurum yöneticisine ait; detaylı arama yapmak için kurum yöneticisine bilgi vermek zorunda. Bu, Batı’da örneklerini çok sıkça gördüğümüz çıplak aramadan farklı. Bizim medeniyetimiz farklı. Ceza infaz kurumu detaylı aramayı ya da aramayı neden yapar? Ceza infaz kurumuna yasak malzemelerin girişini önlemek için yapar. Detaylı arama, makul şüphe halinde yasak malzemelerin girişini engellemek, diğer tutuklu ve hükümlülerin güvenliğini sağlamak içindir.”
Yıldırım, ceza infaz kurumuna kesici ve delici aletin, uyuşturucu maddenin girişinin, diğer tutuklu ve hükümlülerin güvenliği ve sağlığı için risk teşkil edeceğine dikkati çekti.
“Detaylı aramayla ilgili ciddi eğitimler veriyoruz”
Ceza infaz kurumunun güvenliğinin sağlanması için de arama yapıldığını anlatan Yıldırım, terör örgütlerinin cezaevlerine örgütsel materyal sokmalarını önlemek için de arama ve detaylı arama yapıldığını belirtti.
Enis Yavuz Yıldırım, şunları kaydetti:
“Detaylı aramada kurumun çok bir menfaati yok. Tutuklu ve hükümlülerin güvenliği açısından gerekli görüldüğünde yapılmaktadır. Zaman zaman tutanakları inceliyoruz. ‘Neden gerekli gördünüz?’ sorusunu da soruyoruz. Ancak her insani hadisede olduğu gibi takdir hatası yapılabilir, uygulamada problemler yaşayabiliriz. Bununla ilgili de eğitim merkezlerimizde detaylı aramayla ilgili ciddi eğitimler veriyoruz.”
Detaylı aramada önlük verilmesi gerektiğinin altını çizen Yıldırım, önlük kullanmayan kurum olduğunda denetimlerin yapıldığını anlattı.
Yapılan aramalarda ele geçirilenlerle ilgili de bilgi veren Yıldırım, “Geçtiğimiz yıl içerisinde kurum girişlerinde yaptığımız üst araması dahil aramalarda, 470 cep telefonu, 82 kesici ve delici alet, 404 uyuşturucu ve uyarıcı madde, 605 akıllı saat, kulaklık, flash disk; 143 iskambil kağıdı, zar, para sim kart ve kuruma girişi yasak eşyaları tespit ettik, ilgililerin üzerinden alarak tutanağa bağladık. Bu aramalar bizim için değerli ancak mevzuattaki şarta uyma zorunluluğu var.” diye konuştu.
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alanların, tehlikeli hükümlülerin tekli odalarda tutulduğunu anlatan Yıldırım, terör, çıkar amaçlı suç örgütü mensuplarının da bir ve 3 kişilik odalarda tutulabildiğini aktardı.
Yıldırım, mevzuata göre, görüşlerin yarım saatten az 1,5 saatten fazla olamayacağını dile getirdi.
“İaşe bedeliyle ilgili olarak alanı takip etmeye devam ediyoruz”
Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Yıldırım, iaşe bedellerine de değinerek, “En son bir artışa gidildi, günlük iaşe bedelini 118 liraya çıkardık. Haftalık harcamayı 3 bin 500 liraya çıkarmış olduk. İaşe bedeliyle ilgili olarak alanı takip etmeye devam ediyoruz. 118 liranın yetersiz kalması halinde tekrar bunu artırmakla ilgili görüşmelerimizi sürdürüyoruz.” açıklamasında bulundu.
Yıldırım, kadın hükümlü ve tutuklulara hijyen malzemelerinin ücretsiz verildiğini de söyledi.
Komisyonda görüşmelerin tamamlanmasının ardından raporlar ayrı ayrı oylanarak kabul edildi.
Ayrıca alınan karar gereği Komisyon, gelecek hafta Sincan Cezaevi’nde incelemelerde bulunacak.
